Balatkayong Pagtaas: Ang Bracket B Certification at ang Katotohanan Hinggil sa Base Tuition

ni Marjohara Tucay

Ngayong araw, muling gumulantang sa atin ang balita hinggil sa mandatoryong pagsusumite ng mga dokumento para sa Bracket B certification sa ilalim ng Socialized Tuition and Financial Assistance Program (STFAP) para sa mga estudyanteng may student number na 2011 pataas. Ayon sa Office of Scholarships and Student Services (OSSS), kinakailangang magsumite ng mga estudyanteng may student number na nagsisimula sa 2011 o 2012 ng sumusunod na dokumento bago ang enrolment upang mapabilang sa Bracket B na nagbabayad ng P1,000 kada yunit:

• Bracket B Certification Form signed by the student and parent
• Vicinity Map of family residence

Kasama ang alin man sa sumusunod na dokumentong applicable sa nasabing aplikante:

• Income Tax Return of both parents or guardian
• Student’s Income Tax Return if employed
• Spouse’s Income Tax Return if employed
• BIR Certification of Exemption from non-filing of ITR or Municipal Certificate of Unemployment of Father, Mother or Spouse if unemployed
• Income Statement of parents if with business
• Contract of parents if working abroad
• Death certificate of parents if deceased
• Certificated of pension from GSIS or SSS if parents receive pension
• If parent is separated or single parent, submit affidavit of Single Parent or Separation

Ayon sa OSSS, kung hindi makapagsusumite ang mga nasabing estudyante ng mga rekisitos na ito bago ang enrolment, ibibilang sila sa Bracket A na nagbabayad ng P1,500 kada yunit para sa pagtuos ng matrikula sa unang semestre.

Matatandaang ang isyung ito ay malaon nang napag-usapan bago ang enrolment ng nakaraang taon, nang unang beses na mahigpit na ipinatupad ng administrasyon ng UP ang Bracket B certification. Maraming umalma noon, dahil sa unang tingin pa lang, tila isang balatkayong pagtaas ng matrikula ang naganap.

Naaalala ko pa ang mainit na pag-uusap naming mga lider-estudyante, kasama si Student Regent Krissy Conti at dating Faculty Regent Judy Taguiwalo sa tanggapan ni UP President Alfredo Pascual. Hunyo 3 noon, ilang araw na lang, enrolment na. Paliwanag namin kay Pascual, “disguised tuition increase” ang magaganap kung pati sa default bracket ay may mga rekisitos na ring ipapataw. Ibig sabihin kasi ng ganitong aksyon, hindi na P1,000 kaagad ang babayaran o “base tuition,” kundi P1,500.

“We are just helping students to be honest early in their lives,” sabi ni Pascual sa amin. Aniya, sa orihinal na palisiya hinggil sa pagtaas ng matrikula na inaprubahan ng administrasyong Roman noong Disyembre 2006, wala naman daw “default bracket” o “base tuition” at ipinatutupad lang ng maaayos ng administrasyong Pascual ang sistema ng STFAP kung saan nagbabayad ang mga estudyante batay sa kanilang pinansyal na kakayahan.

Upang magbigay-linaw hinggil sa usaping ito, naglabas ng memorandum si Vice President for Academic Affairs Gisela Concepcion ng isang memorandum noong Hunyo 6, tatlong araw matapos ang aming pulong kay Pascual, na nagsasabing ang dagdag na rekisito hinggil sa Bracket B certification ay para lamang sa mga papasok na freshmen at transferee mula sa ibang unibersidad. Para sa mga estudyanteng may student number na 2010 pababa, ang dati nang rekisitong Bracket B certification form lang ang kinakailangang ipasa.

Sa isang artikulong inilabas ng UP Newsletter [1], lalo pang pinalawig ang dahilan para sa pagpapatupad ng nasabing alituntunin. Anila, lahat ng mag-aaral ng UP ay “subsidized” ng gobyerno, at ang istriktong pagpapatupad ng STFAP ay sisiguruhing mapaglalaanan ng higit na subsidyo iyong mga nangangailangang estudyante.

Ayon sa administrasyon ng UP, nagmula umano ang konsepto ng “default bracket” sa pagkakaroon ng rekisitos na kinakailangang ipasa ng mga estudyante na nais mapabilang sa mas mababang bracket na C, D, E1 o E2. Dahil walang ibang rekisitos na hinihiling dati para sa Bracket B maliban sa certification form na kailangan lang lagdaan, ipinagpalagay umano ng lahat na ito ang default bracket.

Bunsod umano nito, mahigit 80 porsyento ng mag-aaral ng UP ang napupunta sa Bracket B, samantalang 6 hanggang 7 porsyento lamang ang nasa Bracket C at D, at 4 na porsyento sa Bracket E1 at E2. Sinilip din ng administrasyon ang mababang porsyento ng mga estudyanteng nasa Bracket A, na pumapatak lamang ng 0.47 porsyento.

Bunsod ng nasabing paghihigpit, higit na dumami ang bilang ng mga estudyanteng nasa Bracket A. Sa pagtaya ng administrasyon, higit kalahati ng freshmen ng nagdaang taon ay napunta sa Bracket A [2].

Kailangang malaliman nating suriin ang isyung ito at hindi lamang ipagwalang-bahala o ipakalat nang walang pagtutol. Tanging sa masusing pagsasaliksik at pag-aanalisa natin matutukoy kung tayo nga ba ay nalilinlang na.

Ang usapin ng ‘default bracket’

Mariing pinabubulaanan ng mga dokumento mula sa palisiya hinggil sa pagtaas ng matrikula na walang “default bracket” o “base tuition.”

Sa De Dios Committee report, na naging basehan ng pagtaas ng matrikula noong 2006, ipinakita kung gaano kinain ng pagtaas ng presyo ng bilihin ang real value ng dati’y P300 base tuition na ipinatupad mula 1989 hanggang 2006.

“The estimated average cost of undergraduate instruction is P1,531 per student-credit unit and the proposed adjustment of P1,000 per student-credit unit is significantly lower than the actual cost of an undergraduate UP education and therefore still contain a significant public subsidy for higher education,” ayon sa De Dios Report. [3]

At sa gayon, naging rekomendasyon ng nasabing komite na itaas ang base tuition mula P300 tungong P1,000. Dito nagmula ang konsepto ng “base tuition.” At sa Atanacio Report, na siyang naging batayan ng kasalukuyang istruktura ng STFAP, itinakda ang nasabing base tuition sa ilalim ng Bracket B, kaya nga tinawag itong “default bracket.” Dito pa lamang, malinaw na nating makikitang isang kasinungalingan ang sinasabi ng administrasyong Pascual na walang “base tuition” o “default bracket.”

Sa komputasyon sa De Dios Report din nalinaw ang pinanggalingan ng P1,500 na tuition rate para sa Bracket A. Ito ay ang “full rate of instruction” sa UP. Ibig sabihin, halos walang subsidyong inilalaan para sa mga estudyante sa nasabing bracket.

Tingnan naman natin kung paano ipinaliwanag ng dating Pangulong Emerlinda Roman ang pagtaas sa matrikula. Ayon sa kanyang Year-End Report sa taong 2006 [4]:

Narito naman ang ilang mahahalagang bahagi ng minutes ng makasaysayang pulong hinggil sa pagtaas ng matrikula noong 2006 [5]:

Malinaw na itinaas ang matrikula ng 300 porsyento, mula P300 tungong P1,000. Base tuition ang P1,000 at ang mga nasa Bracket A ay itinakdang magbayad ng 50 porsyentong mas mataas kaysa mga mga nasa Bracket B.

Balatkayong pagtaas

Nalinaw na natin na mayroon ngang base tuition. Ano ngayon ang ibig sabihin ng pagdaragdag ng rekisitos bago makapag-enrol sa ilalim nito? Sa diksyunaryo, nangangahulugan ang “default” ng “awtomatikong pagpili at pag-aayon” [6]. Kung gayon, sa esensya, ang paglalagay ng kasinghigpit na rekisitos para sa Bracket B certification ay nagtatanggal sa katangian nito bilang base bracket.

Ayon sa OSSS, ang mga estudyanteng may student number na 2011 pataas na hindi magagawang makapagsumite ng mga rekisitos sa takdang panahon ay ilalagay sa Bracket A. Sa simpleng lohika, makikita natin na ang pagkaawtomatikong katangian na dati’y nasa Bracket B ay ngayo’y nailipat na sa Bracket A. Sa ganitong kadahilanan, masasabi natin, kahit itanggi pa ng administrasyon, na pumapatak na Bracket A na ang “default bracket.”

Anong ibig sabihin nito? Sa simpleng paghihigpit lamang ng pagpapatupad ng STFAP, agad nang naitaas ang base tuition ng 50 porsyento! Samakatwid, may 50 porsyentong balatkayong pagtaas na ipinatupad mula pa noong nakaraang taon sa UP!

Idinadahilan ng administrasyong Pascual na inaayos lamang nila ang sistema ng STFAP upang lalong matulungan ang mga nangangailangan. Ngunit taliwas dito ang mga datos na ating nakakalap. Noong Nobyembre ng nakaraang taon, iniulat ng Philippine Collegian na sa UP Diliman, isa sa bawat sampung aplikante ng STFAP ay nag-aapela upang mailagay sa mas mababang bracket [7]. Inilahad din ng nasabing ulat na isa lamang sa bawat 100 estudyanteng nag-aaplay sa STFAP sa Diliman ang nabibigyan ng buong-buong libreng matrikula, samantalang tumaas ang bilang ng mga nasa Bracket A. Sa isa pang ulat ng Collegian, nailahad naman na dalawa sa bawat tatlong aplikante ng STFAP sa Diliman ay kinailangan ring tumakbo sa Student Loan Office upang ipangutang ang matrikula, tanda na kahit na nasa ilalim sila ng STFAP, hindi pa rin nila kayang bayaran ang kanilang matrikula [8].

Sa ganitong sitwasyon mailalahad na sa halip na makatulong sa mga mag-aaral, naging dagdag pang pasakit ang STFAP. Dagdag pa rito ang mahabang pila sa aplikasyon at ang napakaraming rekisitos. Lalo pa nating magagagap ang sitwasyon kung titingnan natin ang naging pangmatagalang epekto ng STFAP sa mga iskolar ng bayan. Sa isang pag-aaral na aking ginawa halos dalawang taon na ang nakalilipas, lumitaw na sa dalawang dekadang implementasyon ng STFAP, bumaba ang bilang ng mga estudyante ng Diliman na nakakatamasa ng libreng matrikula ng halos 90 porsyento [9]. Noong 1991, dalawang taon matapos unang ipatupad ang STFAP, isa sa bawat limang estudyante ng Diliman ay libre ang matrikula. Dalawang dekada ang nakaraan, isa na lang sa bawat 100 estudyante ang nakatatamasa ng libreng matrikula.

Nakababahala ang ganitong datos, at lalong nakababahala na ngayon, sa pamamagitan rin ng parehong programa ay naipuslit ang isang pagtaas sa matrikula. Dagdag pa rito, tila mandatoryo na rin ang pag-aaplay sa STFAP sa ilalim ng ganitong sistema. Malaon na nating sinabing ang STFAP ay isang “smokescreen” para sa pagtaas ng matrikula, at ngayon, hayag na sa atin ang pangmatagalan nitong epekto.

Nakaangkla ang ganitong palisiya sa pababang subsidyo ng gobyerno sa UP. Higit na nakababahala rito ay naglabas ang Department of Budget and Management ng isang pag-aaral nitong Abril hinggil sa pondo ng state universities and colleges (SUCs), kung saan isa sa mga rekomendasyon ay ang pagpapatupad ng kahalintulad na programa ng STFAP sa lahat ng pampublikong pamantasan sa bansa – isang mariing hudyat ng nakaambang pag-abandona sa SUCs [10]

Hindi natin nararapat salubungin ang balatkayong pagtaas sa matrikula ng buong giliw. Bilang mga iskolar ng bayan, nararapat nating matamang pakaisipin ang epekto ng Bracket B Certification. Ipinapakita ng mga datos hinggil sa STFAP na ang tunguhin ng alituntuning ito, gaano man kasinsero ang administrasyon, ay sa pagkakaroon ng dagdag na kita. Samantalang papakaunti ang bilang ng mga estudyanteng libre ang matrikula, lumulobo ang bilang ng mga napapabilang sa Bracket A – mga estudyanteng kung tutuusin ay P31 na lamang kada yunit ang subsidyo ng gobyerno.

Higit sa isang simpleng rekisito, ang Bracket B certification ay isang balatkayong pagtaas sa matrikula! Tinatawagan ko ang mga iskolar ng bayan: higit sa pagiging mapagmatyag, matama nating tutulan ang palisiyang ito!

Mga Sanggunian:

[1] http://www.up.edu.ph/site/upnewsletter2e77f.html?i=1489&pg=1500&pgidx=&pgmax=1&issue=88

[2] http://www.philippinecollegian.org/half-of-upd-freshies-under-%E2%80%98millionaire-bracket%E2%80%99/

[3] http://www.upd.edu.ph/~updinfo/archives/janmar2007/articles/bor.html

[4] http://uard.mainlib.upd.edu.ph/72/1/A_year_in_review_2006.pdf

[5] http://officeofthesecretary.webs.com/pdf/2006/4Q_Gazette_2006.pdf

[6] http://www.merriam-webster.com/dictionary/default

[7] http://www.philippinecollegian.org/1-in-every-10-stfap-applicants-in-upd-appeal-for-lower-bracketing/

[8] http://www.philippinecollegian.org/2-in-3-upd-students-under-stfap-also-apply-for-loans/

[9] https://www.facebook.com/notes/marjohara-tucay/in-two-decades-of-stfap-implementation-students-with-free-tuition-decreased-by-o/10150195171786859

[10] http://www.dbm.gov.ph/wp-content/OPCCB/fpb/d_SUCs/d-NG%20Subsidies%20for%20SUCs%20RGM.w%20executive%20summary.pdf